วันอาทิตย์ที่ 25 กันยายน พ.ศ. 2559

คาร์โบไฮเดรต โปรตีน และไขมัน

คาร์โบไฮเดรต
                คาร์โบไฮเดรต คือ สารอาหารอีกชนิดที่ให้พลังงาน โดยเป็นแหล่งพลังงานหลักที่เซลล์ในร่างกายนำมาใช้เพื่อการทำงานและเพื่อการดำรงชีวิต โดยเฉพาะเซลล์สมองและเซลล์กล้าม เนื้อ ซึ่งเมื่อเหลือจากการใช้งาน ร่างกายสามารถเก็บสะสมคาร์โบไฮเดรตไว้ใช้ในยามขาดแคลนได้ โดยแหล่งสะสมคาร์โบไฮเดรตที่สำคัญ คือ ตับ และกล้ามเนื้อ คาร์โบไฮเดรตเป็นสารอาหารที่พบมากใน อาหารประเภท ข้าว แป้ง น้ำตาล เผือก มัน และพืชผักผลไม้ที่มีรสหวาน คาร์โบไฮเดรต 1 กรัม ให้พลังงานประมาณ 4 กิโลแคลอรี ซึ่งในผู้ใหญ่ปกติควรได้รับพลังงานจากอาหารคาร์โบไฮเดรตประมาณ 50% ของพลังงานอาหารทั้งหมดที่ได้รับต่อวัน (พรพิศ เรืองขจร. 2012.) ปกติร่างกายต้องการพลังงานที่ได้รับจากคาร์โบไฮเดรต ร้อยละ 60 มีสูตรดังนี้
                                                กิโลแคลอรี            =  (BEE)×60/100
                คาร์โบไฮเดรต 1 กรัม ให้พลังงาน 4 กิโลแคลอรี
                                                กรัมต่อวัน              = กิโลแคลอรี/4


โปรตีน
                จากข้อกำหนดสารอาหารที่ควรได้รับประจำวันสำหรับคนไทยข้างต้น (ตารางที่ 1) ปริมาณโปรตีนที่วัยรุ่นหญิงควรได้รับคือ 1.0-1.2 กรัม/กก./วัน และวัยรุ่นชายควรได้รับ 1.1-1.2 กรัม/กก./วัน สัดส่วนของโปรตีนจึงเป็นประมาณร้อยละ 10-20 ของพลังงานที่บริโภคทั้งหมดต่อวัน ทั้งนี้ไม่มีความจำเป็นที่วัยรุ่นชายจะกินโปรตีนเสริมเพื่อเพิ่มกล้ามเนื้อ เนื่องจากรูปร่างที่มีกล้ามของวัยรุ่นชายเป็นพัฒนาการตามวัยจากอิทธิพลของฮอร์โมนร่วมกับการได้อาหารที่มีโภชนาการครบถ้วน การมีกิจกรรมทางกายที่เหมาะสมและการพักผ่อนที่เพียงพอ เช่นเดียวกับพลังงาน ความต้องการโปรตีนในวัยรุ่นแปรตามอัตราการเติบโตมากกว่าอายุ นอกจากนี้ การจำกัดพลังงานเพื่อรักษารูปร่างในวัยรุ่นบางคนอาจทำให้ได้พลังงานไม่เพียงพอ ร่างกายต้องใช้โปรตีนจากอาหารเพื่อสร้างพลังงานแทนการสร้างเนื้อเยื่อใหม่ หรือซ่อมแซมเนื้อเยื่อ ซึ่งอาจมีผลกระทบต่อการเจริญเติบโตได้ ผลสำรวจการบริโภคอาหารของประชาชนไทย พ.ศ. 2551-2552 พบว่า วัยรุ่นส่วนใหญ่บริโภคโปรตีนเพียงพอ โดยค่ามัธยฐานของโปรตีนที่บริโภคอยู่ช่วง 41.9-64.8 กรัมต่อวัน เท่ากับร้อยละ 79.1-119.7 ของปริมาณโปรตีนที่ควรได้รับประจำวันและแหล่งของโปรตีน ส่วนใหญ่มาจากเนื้อสัตว์ (วราภรณ์ เสถียรนพเก้า, รัชดา เกษมทรัพย์. 2554.) ปกติร่างกายต้องการพลังงานที่ได้รับจากโปรตีน ร้อยละ 10 มีสูตรดังนี้
                                                กิโลแคลอรี            =  (BEE)×10/100
                โปรตีน 1 กรัม ให้พลังงาน 4 กิโลแคลอรี
                                                กรัมต่อวัน              กิโลแคลอรี/4
ไขมัน
                เนื่องจากวัยรุ่นมีอัตราการเจริญเติบโตสูงจึงควรบริโภคไขมันประมาณร้อยละ 30 ของพลังงานที่ได้รับ (Endorsed by the American Academy of Pediatrics. 2005) ซึ่งผลสำรวจการบริโภคอาหารของประชาชนไทย พ.ศ.2551-2552 พบว่าสัดส่วนของพลังงานที่ได้รับจากไขมันในวัยรุ่นชายมีค่าเฉลี่ยร้อยละ 31.0-33.9 ส่วนในวัยรุ่นหญิง ค่าเฉลี่ยร้อยละ 30.9-32.54 อย่างไรก็ตาม วัยรุ่นควรลดกรดไขมันอิ่มตัวไม่ให้เกินร้อยละ 7 ของพลังงานที่ได้รับ บริโภคพลังงานจากกรดไขมันชนิด polyunsaturated ไม่เกินร้อยละ 10 ของพลังงานที่รับ และสัดส่วนที่เหลือมาจากกรดไขมันชนิด monounsaturated ซึ่งสามารถปฏิบัติได้โดยเลี่ยงอาหารที่ทอดน้ำมันจนกรอบ    อาหารฟาสต์ฟู้ด และอาหารที่มันเยิ้มเพื่อลดความเสี่ยงต่อโรคอ้วน ปัญหาไขมันในเลือดสูง โรคหัวใจและหลอดเลือด (ลัดดา เหมาะสุวรรณ. 2555.) ปกติร่างกายต้องการพลังงานที่ได้รับจากไขมัน ร้อยละ 30 มีสูตรดังนี้
                                                กิโลแคลอรี            =  (BEE)×30/100
                ไขมัน 1 กรัม ให้พลังงาน 9 กิโลแคลอรี

                                                กรัมต่อวัน              กิโลแคลอรี/9

ตัวอย่างการกำหนดส่วนอาหารที่ควรได้รับ
แพทย์กำหนดให้นายดุสิต ราชสีมา ได้รับอาหารธรรมดา พลังงานวันละ 1,600 กิโลแคลอรี คาร์โบไฮเดรต โปรตีน และไขมันร้อยละ 55:15:30 ของพลังงานทั้งหมด ให้คำนวณหาปริมาณสารอาหารที่นายดุสิต ราชสีมา ต้องได้รับใน 1 วัน 
คำนวณหาปริมาณสารอาหารที่ต้องการ
พลังงานที่ควรได้รับ 1,600 กิโลแคลอรีต่อวัน กำหนดให้ได้รับ คาร์โบไฮเดรต โปรตีน และไขมันร้อยละ 55:15:30 ของพลังงานทั้งหมด
กำหนดให้ผู้ป่วยได้รับคาร์โบไฮเดรตร้อยละ 55 ของพลังงานทั้งหมด
คาร์โบไฮเดรต   = 55/100 × 1,600
               = 880 กิโลแคลอรี
คำนวณเป็นคาร์โบไฮเดรตได้วันละ = 880/4
                                 = 220 กรัม
(คาร์โบไฮเดรต 1 กรัม ให้พลังงาน 4 กิโลแคลอรี)
ดังนั้น นายดุสิตควรได้รับคาร์โบไฮเดรตจากอาหารวันละ 220 กรัม
กำหนดให้ผู้ป่วยได้รับโปรตีน ร้อยละ 15 ของพลังงานที่ควรได้รับต่อวัน
โปรตีน = 15/100 × 1,600
              = 240 กิโลแคลอรี
คำนวณเป็นโปรตีนได้วันละ = 240/4
                        = 60 กรัม
(โปรตีน 1 กรัม ให้พลังงาน 4 กิโลแคลอรี)
ดังนั้น นายดุสิตควรได้รับโปรตีนจากอาหารวันละ 60 กรัม
กำหนดให้ผู้ป่วยได้รับไขมัน ร้อยละ 30 ของพลังงานทั้งหมด
ไขมัน = 30/100 × 1,600
        = 480 กิโลแคลอรี
คำนวณเป็นไขมันได้วันละ = 480/9
                        = 53.33 กรัม
(ไขมัน 1 กรัม ให้พลังงาน 9 กิโลแคลอรี)
ดังนั้น นายดุสิตควรได้รับไขมันจากอาหารวันละ 53.5 กรัม
(พันธนันท์ ศรีม่วง. 2555)

ไม่มีความคิดเห็น:

แสดงความคิดเห็น